Albanië

Wat is de oogst van afgelopen maand? Met het boek voor de volgende boekenclub De avonturen van de brave soldaat Swejk ben ik na drie/vier avonden gestopt. Behalve dat het een lijvig werk is in 4 delen vond ik het gedateerd en kreeg ik een ontzettende hekel aan de hoofdpersoon. Het is allemaal te karikaturaal voor de 21e eeuw. Verder heb ik in de week van 4/5 mei op aanraden van een klant het subtiele boek gelezen van Katja Petrowskaja Misschien Esther. Echt een boek om je te realiseren dat de oorlog nooit ver weg is.

Verbijsterd, zo voelt Katja Petrowskaja zich als ze aan haar familie denkt. De meeste leden ervan leven alleen voort als naam, slechts een handjevol heeft de twee ergste rampen van de twintigste eeuw overleefd, het stalinisme en het nazisme. Katja Petrowskaja probeert de verkruimelde familie te redden van een naamloos verleden, ze schraapt via gesprekken, archiefonderzoek en reizen stukjes en beetjes bijeen van wat ook háár geschiedenis is. Ze probeert er een samenhangend geheel van te maken en legt zo het ene na het andere drama vast, van showprocessen onder Stalin tot de gruwelijke moordpartij door de nazi’s in het ravijn Babi Jar in Kiev. En ze geeft de mensen die er niet langer zijn een gezicht. Misschien Esther werd onder andere bekroond met de belangrijkste debuutprijs in het Duitse taalgebied, de Ingeborg Bachmannprijs, en met de Premio Strega Europeo.
Momenteel lees ik het boek Pnin van Vladimir Nabokov. Over een ontwortelde Rus die moet aarden in het nieuwe land Amerika en die daardoor constant de plank mis slaat, erg humoristisch maar een universeel thema. Maar nog meer zin heb ik in een boek dat ik even terzijde heb gelegd en dat me werd aanbevolen door een vriendin, Naar het paradijs van Hanya Yanagihara. Omdat ik was teruggedeinsd voor Een klein leven had ik geen interesse, maar dit boek greep me meteen. Het tweede deel schijnt wat lastig te lezen te zijn, maar vooral het laatste deel grijpt je naar de keel volgens de lezer die het me aanbeval.

In 1893 maakt New York deel uit van de Vrije Staten, waar mensen ogenschijnlijk mogen liefhebben wie ze willen. David verzet zich tegen de door zijn rijke familie gearrangeerde verloving met een geschikte kandidaat; hij voelt zich meer aangetrokken tot een charismatische maar arme muziekleraar.
In het door de aidsepidemie geteisterde Manhattan van 1993 woont de jonge Hawaïaanse David samen met zijn veel oudere, rijkere partner, voor wie hij zijn moeilijke jeugd en het lot van zijn vader verzwijgt.
In 2093 probeert Charlie zich staande te houden in het totalitaire New York zonder de bescherming van haar grootvader, een gerenommeerd wetenschapper. Ze ontmoet David, die zegt haar te kunnen redden – maar kan zij hem vertrouwen?

Deze drie delen vormen samen een weergaloos epos over familie, verlies en de zoektocht naar liefde. Wat niet alleen de personages, maar ook de verschillende versies van Amerika met elkaar verbindt, is de worsteling met de eigenschappen die ons menselijk maken: angst, liefde, schaamte, afhankelijkheid, eenzaamheid en bovenal het pijnlijke verlangen om degenen van wie we houden te beschermen.

Maar nu moet ik nog een geschikt boek uitzoeken voor mijn volgende vakantie naar Albanië. Altijd lastig. Vaak neem ik een dwarsligger, maar misschien neem ik mijn iPad mee waarop een aantal boeken staan. het wordt trouwens mijn derde reis naar een voormalig communistisch land na Oezbekistan en Georgië. Omdat ik die landen heb bezocht volg ik ook een beetje de ontwikkelingen daar en moet concluderen dat veel van die Russische vazalstaten zich maar moeilijk los kunnen maken van Rusland. Albanië had natuurlijk wel een eigen lijn en was niet afhankelijk van Rusland en ik ben benieuwd of je daar nog iets van merkt als je het land bezoekt. De grenzen voor het toerisme zijn pas rond 2019 (daarvoor was er amper hotelaccommodatie) echt voor het toerisme opengegaan en zoals iedereen kreeg het land te maken met een paar jaar Lock down. Ik zal na de vakantie verslag doen van mijn ervaringen.