Jonathan Franzen

Twee weken geleden stuurde ik een mail naar Atria, Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis, of ik er welkom was om vrijwilligerswerk te doen . Een week later kreeg ik tot mijn verrassing een mail van de informatiespecialist dat ze gaan kijken of ze een project voor me hebben. Vanwege de vakanties ga ik daar begin september heen voor een eerste kennismaking. Daar verheug ik me op. Voor mensen die dat niet wisten. Atria is het voormalige IAV, Internationaal Archief voor de vrouwenbeweging (jammer dat ze weer zo’n vreemde naam hebben aangenomen), het oudste vrouwenarchief ter wereld. Toch wel heel bijzonder. Ik heb even gekeken of mijn boek Tijd van onschuld ook in de collectie (100.000 boeken) was opgenomen en jawel, er was een uitgebreide collectie op het gebied van afstandsmoeders. Misschien kan ik er wel eens een lezing geven want ze organiseren veel lezingen over allerlei vrouwenzaken. Ik ben heel benieuwd wat voor soort project ik kan gaan doen. Wordt vervolgd.

Vorige week had ik in een van de boekenkisten het spiksplinternieuwe boek uit 2021 van Ramsey Nasr De fundamenten. Ik heb het meteen die avond gelezen en vond het een confronterend boek. Natuurlijk spreekt hij de politiek aan op hun verantwoordelijkheden want die moeten de veranderingen die nodig zijn in gang zetten, maar hij doet ook een persoonlijke oproep tot actie en hij is niet de enige. Ik luisterde net naar 1op1 in gesprek met Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde (en oprichter van Urgenda) die mocht komen vertellen wat hij anders zou doen als hij minister zou zijn. Daar zaten veel praktische adviezen bij, zoals het verhogen van de prijzen van vliegtickets. Zouden politici nou ook naar de radio luisteren en daar wat van op steken. Nederland begint op allerlei vlakken achteraan te lopen. Ik hoop echt dat ik het in mijn leven nog mee ga maken. Niet alles kan meer (vrij naar Johan Remkes)

Hoe komen we uit deze crisis? Dat is de vraag die Ramsey Nasr, een van Nederlands meest veelzijdige kunstenaars, zichzelf stelt.
De pandemie legt volgens Nasr bloot wat we lange tijd niet wilden zien: het politieke en economische systeem heeft de fundamenten van onze samenleving aangetast. In een uiterst persoonlijk en tegelijk rationeel betoog ontleedt Nasr de corona- en klimaatcrisis als twee rampen die wezenlijk met elkaar verbonden zijn. Stap voor stap bevraagt hij onze gehele westerse manier van leven. Aan de hand van kunstenaars als Boccaccio, Rilke en Van Gogh houdt Nasr een pleidooi om onze plek op aarde en ons idee van geluk radicaal te herzien, niet als zweverig ideaal, maar puur uit lijfsbehoud.
De fundamenten is daarmee naast een indringende hartenkreet een politieke oproep tot opstand. Tegenover de chaos van deze tijd plaatst Nasr een urgent maar hoopvol geluid voor een land en wereld in crisis. 

Iemand die ons ook een spiegel voorhoudt van onze huidige maatschappij (en vooral ook het internet) is Jonatan Franzen in zijn nieuwste boek Zuiverheid. Ik kenden al van hem De correcties en Vrijheid (wat ik iets minder vond), maar dit had ik overgeslagen en dat was absoluut een vergissing. Wat een fantastisch boek, ik kan bijna niet wachten tot ik weer even tijd heb om verder te gaan (ruim 600 pagina’s).

Zuiverheid is een grootse, ontzagwekkende roman over identiteit, afstamming, liefde en seksualiteit, maar vooral over geheimen: van de intieme geheimen binnen een familie tot de levensgevaarlijke geheimen van kapitalistische multinationals en de hele westerse maatschappij. Franzens fabelachtige pen en de mythische structuur van zijn nieuwe boek maken Zuiverheid tot de belangrijkste Amerikaanse roman van 2015, die de lezer vele schitterende uren zal bezorgen. Jonathan Franzen is een van de belangrijkste schrijvers van onze tijd.

Ik heb de laatste tijd niet veel gedeeld over mijn Netflix keuzes, maar bij deze dan toch maar weer eens een tip, de Belgische serie De Ridder. Het leven van een jonge beginnende vrouwelijke procureur bij het parket in Gent en haar samenwerking met een vrouwelijke rechercheur. Je krijgt een inkijkje in het reilen en zeilen van het parket, het openbaar ministerie en de politie. Het lijkt me een behoorlijk realistische serie. Ik zit ondertussen al in het derde seizoen en er volgt nog een vierde. Serie staat sinds 2018 op internet. Ik had de tip ook weer van een vriend en ben er blij mee, want ik was ook daar aan voorbij gegaan….